dr hab. Filip Pręgowski
dr hab. Filip Pręgowski
W latach 1992-98 studiował na kierunku Konserwacja dzieł sztuki na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. W 1998 roku obronił pracę magisterską dotyczącą technik i technologii malarskich w XVII-wiecznym malarstwie flamandzkim p.t. Malowanie karnacji według traktatu Théodore De Mayerne’a, pod kierunkiem prof. dr hab. Józefa Flika, za którą otrzymał nagrodę imienia Jerzego Remera w 1998 roku. W latach 2005-2009 studiował na studiach doktoranckich z zakresu Nauk o sztuce na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. W roku 2009 obronił pracę doktorską dotyczącą recepcji malarstwa Francisa Bacona pt. Malarstwo Francisa Bacona. Między tradycją a eksperymentem, której promotorem był prof. dr hab. Jerzy Malinowski. W 2010 roku opublikował książkę Francis Bacon. Metamorfozy obrazu (Warszawa 2010). W 2022 roku ukazała się książka The Pictures Generation. Sztuka i krytyka w czasach przełomu, stanowiąca zasadniczą częsć dorobku w procedurze habilitacyjnej. W 2023 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego w dyscyplinie nauk o sztuce.
Od 2012 roku jest wykładowcą na kierunku Krytyka artystyczna na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Prowadzi wykłady, ćwiczenia i konserwatoria z zakresu historii sztuki Europy i Stanów Zjednoczonych, historii i teorii krytyki artystycznej, analizy angielskojęzycznej krytyki artystycznej oraz kultury wizualnej XX i XXI wieku.
Jego zainteresowania badawcze dotyczą sztuki drugiej połowy XX wieku i wielu XXI (w szególności amerykańskiej) oraz historii krytyki artystycznej i analizy dyskursu artystycznego.
----
In 1992-98, he studied Conservation of Works of Art at the Faculty of Fine Arts of the Nicolaus Copernicus University in Toruń. In 1998, he defended his master's thesis on painting techniques and technologies in 17th-century Flemish painting entitled Painting the complexion according to Théodore De Mayerne's treatise, under the supervision of Professor Józef Flik, for which he received the Jerzy Remer Prize in 1998. Between 2005 and 2009, he studied for a doctorate in Art Sciences at the Faculty of Fine Arts of the Nicolaus Copernicus University. In 2009, he defended his doctoral thesis on the reception of Francis Bacon's paintings entitled The Painting of Francis Bacon. Between Tradition and Experiment, supervised by Professor Jerzy Malinowski. In 2010 he published the book Francis Bacon. Metamorphoses of the Image (Warsaw 2010). In 2022, he published the book The Pictures Generation. Art and Criticism in Time of Change, an essential part of his output in the habilitation procedure. In 2023, he was awarded a postdoctoral degree in the discipline of art sciences.
Since 2012, he has been a lecturer in the Art Criticism course at the Faculty of Fine Arts at the Nicolaus Copernicus University. He conducts lectures, exercises and conservatories in the field of art history of Europe and the United States, history and theory of art criticism, analysis of English-language art criticism and visual culture of the 20th and 21st centuries.
His research interests are in the art of the second half of the 20th century and much of the 21st (particularly American), and in the history of art criticism and art discourse analysis.
Publikacje / Publications:
* Laboratorium malarza. Kilka uwag o warsztacie Francisa Bacona [w:] (red.) J. Malinowski, F. Pręgowski, "Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo", t. XXXVI, Toruń 2008.
* Malarstwo Francisa Bacona. Między tradycją a eksperymentem, praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Jerzego Malinowskiego w Zakładzie Historii Sztuki Nowoczesnej UMK w Toruniu, 2009.
* Szpetne czy figuralne? Malarstwo Francisa Bacona wobec refleksji Gillesa Deleuze’a i Jean-François Lyotarda, [w:] (red.) M. Geron, J. Malinowski, Szpetne w sztukach pięknych. Brzydota, deformacja i ekspresja w sztuce nowoczesnej, Kraków, 2011.
* Francis Bacon. Metamorfozy obrazu, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2011.
* Dreszcz przestrzeni. Kaniony Davida Hockney’a, „Arteon” 6 (134) 2011.
* Redukowanie obrazu. Inspiracje fotograficzne w malarstwie Gerharda Richtera, Luca Tuymansa i Wilhelma Sasnala, [w:] (red.) J. Pręgowski, Granice inspiracji w malarstwie. Dylematy teorii sztuki i kształcenia artystycznego, Toruń 2013.
* David Hockney. Tracing the Old Masters, [w:] (red.) M. Geron, J. Malinowski, Old Art Inspirations in the Art of the 20th and 21st Century, Kraków 2013.
* Angry tricks. On Kazimierz Piotrowski’s exhibition in the Centre of Contemporary Art in Toruń, [w:] (red.) A. Markowska, Trickster Strategies in the Artists' and Curatorial Practice, Wrocław – Toruń 2013.
* Współautorstwo not artystów i ich prac znajdujących się w stałej kolekcji Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu” w Toruniu [w:] (red.) A. Markowska, Kolekcja toruńska, Toruń 2013.
* The Recurrence of Modernism. On The Stuckists, the British Art Movement, [w:] (red.) M. Geron, J. Malinowski, Art of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland& Republic of Ireland in 20th–21st Centuries and Polish–British & Irish Art Relation, Kraków 2015.
* Seans malarstwa. Jacques Monory, [w:] (red.) J. Pręgowski, F. Pręgowski, Pomiędzy prawdą a zmyśleniem. U źródeł interpretacji w malarstwie współczesnym, Toruń 2015.
* Paintings in Daylight. The Work of Kerry James Marshall Through The Identity Discourse, [w:] (red.) A. Markowska, Sustainable Art. Facing The Need For Regeneration, Responsibility and Relations, Wrocław – Toruń 2016.
* Rozkosze malarstwa. David Salle – [w:] (red.) A. Giza, Ł. Wróblewski, Rozkosz w kulturze, Kraków 2016.
*„Mit bardziej współczesny” O dyskursie wokół polskiego malarstwa przedstawieniowego lat 90. "Miejsce. Studia nad Sztuką i Architekturą XX i XXI wieku" rocznik Wydziału Zarządzania Kulturą Wizualną Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, nr 3, 2017.
* Powtórzenie socrealizmu. Malarstwo Andrzeja Wróblewskiego i Jarosława Modzelewskiego w (red.) T. Załuski, A. Sumorok, Socrealizmy i modernizacje, Łódź 2017.
* W przestrzeni wymiany. Obrazy Jacka Goldsteina i fotografie Olivera Wasowa, „Artium Quaestiones”, rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu nr XXVIII, 2017.
* Silence and Dynamism. David Lynch w Toruniu, „Format. Pismo Artystyczne” wydanie internetowe: http://format-net.pl/pl/item/434-silence-and-dynamism-david-lynch-w-toruniu.html#.WjpJxdThCmw, Wrocław 2018,
* „Być nie tylko malarzem”. O dyskursie artystycznym wokół XIX-wiecznego realizmu w malarstwie francuskim, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo”, nr XLVII, 2018
* Figuracje zmontowane. O malarstwie Davida Salle, „Sztuka i Krytyka” nr 11 (74), listopad 2018.
* Złe przeczucia. Obrazy katastrofy w malarstwie Eda Ruschy i Jacka Goldsteina, „Sztuka i Krytyka” nr 3 (78), marzec 2019.
* „Strach im większy, tym bardziej wiąże się z podziwem”. O przedstawieniach katastrof i kataklizmów w wybranych przykładach malarstwa XVIII i XIX wieku w kontekście estetyki wzniosłości i spektaklu, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo” 2019.
* Obrazy do czytania. Rauschenberg, Rosenquist, Salle, Brauntuch, „Sztuka i Dokumentacja” 2020, nr 23.
* An Artist Who Used to Disappear. About Concealing Artistic Subjectivity in the Art of Jack Goldstein, „Quart” 2020, nr 4 (58).
* Pracownia jako przestrzeń ideologiczna. O dyskursie wokół przemian artystycznych w amerykańskiej sztuce lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku w kontekście medium i warsztatu, w red. E. Doleżyńska-Sewerniak, R. Mączyński, Wokół zagadnień warsztatu artysty: malarza, rzeźbiarza, architekta, (t. II) Toruń 2021.
* The Pictures Generation. Sztuka i krytyuka w czasach przełomu, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2022.
* Spektakl zintegrowany? O multimedialnych widowiskach Roberta Longo, w: red. M. Jaworski, J. Cieślikowska, Świat z perspektywy sztuki, sztuka w perspektywie świata. Interdyscyplinarność, Toruń 2022.
* From the ivory tower to the expanded workshop: notes on the idea of the artist’s studio in American art at the turn of 1970s and 1980s. / От кулата от слонова кост до разширената работилница: бележки върху идеята за художественото студио в американското изкуство в началото на 1970-те и 1980-те, w: red. Katerina Gadjeva, Art Readings, Sofia 2022.
* Blackface. Współczesna sztuka amerykańska wobec stereotypów na temat czarnej tożsamości, w: red. M. Maciudzińska-Kamczycka, (Nie)chciana tożsamość, Toruń – Gdańsk, 2023.
Udział w konferencjach naukowych, seminariach i wykładach / Participation in conferences, seminars and lectures:
- II Ogólnopolskie Forum Doktorantów Historii Sztuki, Instytut Historii Sztuki UAM, 2005;
- III Ogólnopolskie Forum Doktorantów Historii Sztuki, Zakład Historii Sztuki Nowoczesnej UMK 2007;
- Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Granice Inspiracji w Malarstwie Współczesnym. Dylematy Teorii Sztuki i Kształczenia Artystycznego”, referat: Redukowanie obrazu. Inspiracje fotograficzne w malarstwie Gerharda Richtera, Luca Tuymansa i Wilhelma Sasnala, Zakład Malarstwa UMK, 2012;
- V Konferencja Sztuki Nowoczesnej w Toruniu, Sztuka Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii & Republiki Irlandii w XX – XXI wieku i polsko – brytyjskie & irlandzkie kontakty artystyczne, referat: Recydywa modernizmu. O brytyjskiej grupie Stuckistów, Zakład historii Sztuki nowoczesnej UMK, 2013;
- Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Pomiędzy prawdą a zmyśleniem. U źródeł inspiracji w malarstwie współczesnym”, referat: Seans malarstwa. Jacques Monory, Zakład Malarstwa UMK, 2014;
- II Konferencja Sztuki Nowoczesnej w Toruniu: „Szpetne w sztukach pięknych. Brzydota, deformacja i ekspresja w sztuce nowoczesnej”, referat: Szpetne czy figuralne? Malarstwo Francisa Bacona wobec refleksji Gillesa Deleuze’a i Jean-Francois Lyotarda, Zakład Historii Sztuki Nowoczesnej UMK, 2009;
- IV Konferencja Sztuki Nowoczesnej w Toruniu, Inspiracje sztuką dawną w sztuce XX i XXI wieku, referat: David Hockney. Tropem Dawnych Mistrzów, Zakład Historii Sztuki Nowoczesnej UMK, 2011;
- Wykład w Muzeum Okręgowym im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: Między dramatyzmem a kontemplacyjnością. Motywy pasyjne we współczesnym malarstwie polskim, 2014;
- Wykład w ramach seminarium Zakładu Etyki IF UMK z cyklu Etyka. Współbieżne narracje, Krytyka czy współudział? Współczesne malarstwo wobec widowiska konsumpcji, 2015;
- Wykład dla doktorantów Wydziału Malarstwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu: Francis Bacon. Twórczość i inspiracje, Wydział Malarstwa UAP, 2016
- Konferencja Katedry Historii Sztuki i KulturyUMK w Toruniu oraz Międzywydziałowego Instytutu Nauk o Sztuce ASP w Gdańsku „(Nie)chciana tożsamość”, referat: Co to jest „post-blackness”? Malarstwo Kerry Jamesa Marshalla, Kary Walker i Mickalene Thomas”, Galeria Sztuki Wozownia w Toruniu 2017.
- Konferencja Katedry Historii Sztuki i Kultury UMK w toruniu, "Wokół warstatu artysty: malarza, rzeźbiarza, architekta", referat: "Jack Goldstein. Technika jako sposób zacierania śladfów", biblioteka Główna UMK, Toruń 2019.
- Conference on Aesthetics, panel "Aesthetics and Text", referat "Paintings to Read. Rauschenberg, Rosenquist, Salle, Brauntuch", University of St Andrews, Wielka Brytania, 2020.
- Wykład na zaproszenie Polskiego Instytutu Studiów nad Sztukę Świata, "The Pictures Generation. Sztuka i krytyka w czasach przełomu", PISnSŚ, Warszawa, 2022.
- Association for Art history Annual conference 2023, University College London, panel "Last works, 1500-200", referat: "In Search of the Miraculous. Bas Jan ader's Last Project", 2023.
- IX Konferencja Sztuki Nowoczeasnej, "Sztuka amerykańska XX i XXI wieku oraz polsko-amerykańskie relacje artystyczne", Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, Wydział Sztuk Pięknych UMK, referat: "Matt Mullican. Performans i hipnoza", 2023.